Tatry od wieków zachwycają majestatem, dzikością i niepowtarzalnymi panoramami. Dla wielu to najpiękniejsze góry Europy Środkowej, prawdziwa perła polsko-słowackiego pogranicza. Jednak nie wszystkie ich szczyty błyszczą estetycznym blaskiem – w imponującej koronie tatrzańskich wierzchołków nie brak także tych, które uchodzą za „brzydkie”, odstraszające surową formą lub pozbawione spektakularnego uroku. Dla jednych to nieatrakcyjne miejsca, dla innych fascynujące paradoksy natury. Warto im się przyjrzeć, bo w cieniu najpopularniejszych tatrzańskich ikon kryją się mniej znane, lecz interesujące wierzchołki, które zyskały miano najbardziej nieurodziwych w Tatrach.
Nietypowa wartość estetyki tatrzańskiego „brzydactwa”
Wbrew pozorom, „brzydota” w górach nie jest jednoznacznie pejoratywna. Owszem, porównując smukłą Kredową Grań czy monumentalne zbocza Łomnicy z nieforemnymi kopczykami czy zniszczonymi przez czas grzbietami, łatwo o subiektywne odczucia. Jednak kontrowersyjna estetyka ukazuje tu bogactwo formacji skalnych i różnorodność geologiczną Tatr. Surowe, pozbawione roślinności ściany, rozdeptane szczyty o nieregularnych kształtach czy łagodne, bezimienne pagóry – te formy często wymykają się klasycznemu pojmowaniu piękna, ale stanowią równie ważny element górskiego krajobrazu. W jaki sposób powstały „najbrzydsze” szczyty Tatr i co je wyróżnia?
Geologiczne procesy kształtujące kontrowersyjne szczyty
Tatrzański krajobraz kształtowały miliony lat procesów geologicznych – wypiętrzeń, erozji, ruchów lodowców. Tam, gdzie skały były mniej odporne – głównie w zachodniej części pasma oraz w rejonie Regli – formacje bywają łagodniejsze, bardziej rozmyte i regularne. Z kolei w Tatrach Wysokich znaleźć można zarówno monumentalne turnie i ostrza, jak i poszarpane, nieregularne masywy nieco „chaotycznej” rzeźby. Na wygląd szczytów wpływa także działalność człowieka i siły natury, zubożające lub deformujące oryginalne formy. Niektóre szczyty straciły swój pierwotny urok wskutek rozmycia, osypisk czy niszczącej działalności turystycznej.
Przegląd najmniej atrakcyjnych szczytów Tatr
Wśród kandydatów do miana najbrzydszych szczytów Tatr wymienia się przede wszystkim kilka charakterystycznych miejsc. Mała Koszysta – niewysoka, pokryta rumoszem góra położona na bocznej grani Wołoszyna. Pozbawiona wyraźnej formy, porośnięta niską kosodrzewiną i piargami, nie przypomina spektakularnych tatrzańskich turni. Innym szczytem o kontrowersyjnej urodzie jest Młynarz, którego poszarpana grań i rozczłonkowane zbocza zniechęcają niektórych obserwatorów. Choć widziany z Doliny Rybiego Potoku wydaje się ciekawy, z bliska nie zachwyca regularnością ani harmonią kształtów. Do nieatrakcyjnych pod względem estetycznym zalicza się również Giewont. Choć jest jednym z symboli Zakopanego i kojarzy się ze słynnym „leżącym rycerzem”, dla wielu stanowi przykład szczytu przereklamowanego: z bliska masyw wygląda na rozdeptany i zdegradowany turystycznie, a jego skalne ściany jawią się jako niezbyt urodziwe, szczególnie od północnej strony. Nieoficjalną listę uzupełniają takie mniej znane szczyty, jak Ciemniak – rozległy, niezbyt urzekający pagórek na wysokości ponad 2000 metrów, czy Bystra – najwyższy szczyt Tatr Zachodnich, choć potężny i rozległy, to jednak optycznie mało atrakcyjny, pozbawiony dramatyzmu i wyszukanej formy.
Subiektywny wymiar górskiej estetyki
Oczywiście, tytuł „najbrzydszego” jest czysto umowny i subiektywny. To, co dla jednych stanowi mało estetyczny kopczyk, inni uznają za fascynujący fragment dzikiej natury. Pamiętać trzeba, że górskie piękno nie zawsze polega na regularności i monumentalizmie. Często to właśnie nieregularność, dzikość i surowość stanowią o unikalnym charakterze tatrzańskiego krajobrazu. W każdym z wymienionych szczytów kryje się coś intrygującego – geologiczna historia, mozaika form lub nietypowa fauna i flora.
Wartość eksploracji mniej znanych, 'brzydkich’ szczytów
Mimo braku rozgłosu i spektakularnych walorów widokowych, właśnie te mniej urodziwe szczyty skrywają ducha pierwotnych Tatr. Odwiedzając je, można zobaczyć pasmo z innej perspektywy i odkryć mniej uczęszczane ścieżki wolne od turystycznego zgiełku. To również okazja do refleksji nad zmiennością i różnorodnością górskiej natury oraz jej nieprzewidywalnym charakterem.
Podsumowanie: nieoczywiste piękno tatrzańskiej różnorodności
Tatry to nie tylko szczyty o klasycznej, pocztówkowej urodzie. Liczne „brzydkie” i kontrowersyjne w formie góry tworzą swoiste tło dla popularnych turni i granitowych iglic. W tej różnorodności tkwi ich prawdziwe piękno – integralne, wielowymiarowe, czasem nieoczywiste. Wędrując po Tatrach warto otworzyć się na pełen przekrój tutejszego krajobrazu – zarówno na monumentalne tatrzańskie świątynie natury, jak i na mało wdzięczne, lecz autentyczne szczyty. To one przypominają, że góry to nie tylko estetyczna doskonałość, ale przede wszystkim fascynująca mozaika form, historii i tajemnic.
Dodaj komentarz